Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, ka dhënë intervistë për gazetën e përditshme kroate “Večernji List”. Intervista është realizuar nga gazetari Hassan Haidar Diab në Prishtinë dhe është publikuar në gazetën kroate të dielën më 5 shkurt. Në bashkëbisedim për shtypin kroat, Presidentja e Kosovës ka folur lidhur me zhvillimet aktuale në Kosovë, shkruan Fol Drejt.
Presidentja Vjosa Osmani, ka thënë që Alekandër Vuçiq është duke synuar destabilizimin e Kosovës. “Vuçiq urdhëron bandat kriminale jo vetëm për të destabilizuar Kosovën, por edhe për të frikësuar serbët vendas. Politika e tij është shumë e dëmshme si për shqiptarët, ashtu edhe për serbët që jetojnë në Kosovë”, është shprehur Osmani për Večernji List.
Presidentja e Kosovës ka thënë se asociacioni i komunave me shumicë serbe është në kundërshtim me Kushtetutën e Kosovës dhe se Qeveria e Republikës së Kosovës nuk lejon një model që ngjason me Republika Sërpska.
Večernji List: Unë e di që Kryeministri Albin Kurti është kundër krijimit të një bashkësie të komunave serbe, pa marrë parasysh se një marrëveshje është nënshkruar në vitin 2013 në Bruksel. Me fjalë të tjera, ai tani ka vendosur kushte të caktuara, mjaft të vështira për serbët për ZSO-në. E ndani mendimin e tij?
Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani: “Kjo është një çështje shumë komplekse sepse është një nga parimet e përmendura më herët që janë diskutuar në parlamentin tonë në vitet e mëparshme ku çdo rregullore duhej të rregullohej duke marrë parasysh shtetin unitar. Në Kushtetutën tonë ka pushtet vendor dhe pushtet kombëtar. Kushtetuta jonë nuk lejon krijimin e një qeverie ndërmjetëse, e cila u iniciua në vitin 2015 me dokumentin për bashkimin e komunave serbe dhe për këtë arsye dokumenti i vitit 2015 nuk e kaloi testin e Gjykatës Kushtetuese të Kosovës. Ai dokument nuk ka hyrë në fuqi sepse nuk ka mundur të zbatohet apo nënshkruhet në Bruksel. Për më tepër, sistemi ynë kushtetues, plani i Ahtisaarit, ligji për pushtetin lokal si dhe vendimi kushtetues në Kosovë kanë treguar vijën e kuqe si dhe parimet që mund të përdoren nëse komunat dëshirojnë të bashkëpunojnë me njëra-tjetrën.
Qëndrimi im, jo vetëm tani si presidente, por edhe nga viti 2013 kur u inicua kjo temë në Kuvend, është se askush nuk është kundër bashkëpunimit mes komunave, por se duhet të respektojmë parimet e kushtetutës së Kosovës, e cila ndër të tjera, kërkon multietnicitet. Shoqatës i kërkohet të mos ketë asnjë pushtet ekzekutiv, të mos ushtrojë asnjë pushtet dhe të mos krijojë një forcë apo subjekt ndërmjetësues midis administratave. Sepse përndryshe ajo që u nënshkrua në Bruksel do të ishte një nivel horizontal i qeverisjes ku në njërën anë do të ishin institucionet e Kosovës dhe në anën tjetër shoqatat që janë një krijim i paprekshëm që nuk do të rregullohej nga asgjë dhe as do të rregullohej nga askush.
Gjykata Kushtetuese e Kosovës ka dhënë fjalën e saj se me atë dokument të vitit 2015 janë shkelur 23 nene të Kushtetutës sonë. Për më tepër, Kushtetuta e Kosovës u mundëson komunave të bashkëpunojnë me njëra-tjetrën, mund të bisedojnë dhe bashkëpunojnë në lidhje me mjedisin, gjelbërimin, resurset ujore, e disa çështje lidhur me qeverisjen lokale, por për të krijuar nivelin e dytë të qeverisjes ndërmjet administratave lokale dhe kombëtare dhe që ato të marrin pushtetin që të çon në modelin e Republikës Srpska, ne duam ta parandalojmë këtë.
Ne duam që të bashkëpunojnë me njëri-tjetrin, gjë që sigurisht që mund ta bëjnë sepse ua mundëson vetëqeverisja lokale, por duam të parandalojmë një model që do të krijojë më shumë probleme sesa zgjidhje. Duhet të jemi të sigurt që nëse shtyjmë diçka përpara, ai është një model që do të jetë i vlefshëm për rajonin tonë.
Ju vini nga BE-ja dhe e dini se nëse diçka funksionon në një rajon europian, nuk do të thotë domosdoshmërisht se funksionon në Ballkan. Kemi të bëjmë me fqinj si Serbia që duan të abuzojnë me komunitetet pakicë. Prandaj, është shumë e rëndësishme të kemi kujdes në atë që propozohet, sepse për ne këto nuk janë thjesht copa letre, por jeta jonë, e ardhmja jonë. Ne do të duhet të jetojmë me të, ne nuk do të mbarojmë vetëm me mandatet tona dhe të shkojmë diku tjetër. Çdo gjë që ne nënshkruajmë duhet të jetë në kontekstin e së ardhmes dhe që brezat tanë të ardhshëm të jetojnë mirë me këto vendime”.
E para e presidencës është pyetur edhe në lidhje me qasjen e Bashkësisë Ndërkombëtare në raport me presidentin serb, Aleksandër Vuçiq.
Večernji List: Duket se Bashkësia Ndërkombëtare është shumë e butë ndaj Aleksandër Vuçiqit dhe politikës së tij. Sikur ajo beson se Vuçiq një ditë mund të bëhet një djalë i mirë? Situata në Kosovë tashmë është e tensionuar dhe një shkëndijë mund të ndezë Ballkanin, a janë të buta ShBA dhe BE ndaj politikës së Vuçiqit?
Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani: “Është e vështirë të kuptohet pse ka kaq shumë paqebërje kur bëhet fjalë për presidentin e Serbisë, Aleksandër Vuçiq, duke pasur parasysh se ai është një lider që ka shërbyer si ministër i propagandës së Millosheviqit në luftërat e ish-Jugosllavisë dhe që nuk i ka ndryshuar qëndrimet dhe synimet e tij ndaj vendeve fqinje fare. Vuçiq ka pretendime të qarta territoriale në raport me vendet fqinje, ai dëshiron të shkatërrojë suksesin e fqinjëve të tij dhe i ka të njëjtat synime që kishte Serbia në vitet nëntëdhjetë, por tani përdoren strategji dhe taktika të ndryshme.
Në vitet 1990, shumë njerëz e konsideronin Millosheviqin si paqebërës, por sa më shumë që ai ishte “paqethyes”, aq më shumë kryente krime dhe kjo çoi në vrasjen e 150 mijë civilëve gjatë luftërave në ish-Jugosllavi. Prandaj, sa më shumë që Vuçiq të konsiderohet paqebërës dhe sa më shumë që Serbia të mos marrë udhëzime dhe sanksione të qarta nga bashkësia ndërkombëtare, aq më shumë do të inkurajohet të ushtrojë dhunë ndaj fqinjëve të saj.
Fatkeqësisht, mentaliteti që e çon Vuçiqin përpara është mentaliteti i viteve nëntëdhjetë. Unë nuk e shoh atë si dikush që ndryshon në një mënyrë pozitive. Sa më pak t’i besojë komuniteti ndërkombëtar, aq më të mëdha janë shanset që Serbia të mos ndjekë rrugën e Moskës dhe të fillojë të ndjekë atë europiane. Nga ana tjetër, Serbia nënshkroi gati 40 marrëveshje në Bruksel, por shumica e tyre nuk i zbatoi, gjë që tregon se Serbia nuk e mban fjalën. Prandaj, nuk është e rëndësishme vetëm të merret një nënshkrim nga Serbia, por është e nevojshme të punohet me të për vite dhe t’i bëhet presion për t’i zbatuar ato që ka nënshkruar”.
E pyetur për situatën në veri të Republikës së Kosovës dhe mundësinë e dhunës, Osmani ka thënë: “Jemi jashtëzakonisht të kujdesshëm, por duhet të dimë se kemi të bëjmë me një fqinj që nuk dëshiron paqe. Pavarësisht se çfarë ka thënë Vuçiqi, veprimet e tij flasin ndryshe. Siç thashë, besoj se forcat tona të sigurisë, si dhe prania e NATO-s, do të parandalojnë të gjithë skenarët e padëshiruar.
Presidentja është pyetur edhe për ndonjë vizitë të mundshme në Kroaci dhe ka thënë që një vizitë të tillë në Republikën e Kroacisë është duke e planifikuar me institucionet vendore qeveritare.
Večernji List: A planifikoni ta vizitoni Kroacinë së shpejti?
Presidentja e Kosovës: Vjosa Osmani: “Shpresoj të bëj një vizitë zyrtare në Kroaci këtë vit. Ne jemi duke punuar për këtë me institucionet qeveritare. Shpresoj të vizitoj Kroacinë shumë shpejt. Siç thashë, nuk është vetëm një vend partneri ynë, por edhe një mik i madh i Republikës së Kosovës”.
Në pyetjen për bashkëpunimin qeveritar mes presidencës dhe kryeministrisë, Vjosa Osmani është shprehur se presidenca dhe kryeministria në vijimësi bashkëpunojnë për interesat shtetërore.
Večernji List: Që nga pavarësia e Kosovës thonë se ju dhe kryeministri Albin Kurti jeni dyshja më e pajtueshme, a është e vërtetë?
Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani: “Shpresoj që përmes bashkëpunimit të shkëlqyeshëm të krijojmë një rrugë për brezat e ardhshëm për një politikë të bazuar në interesat e qytetarëve dhe të shtetit, pavarësisht nga disa dallime herë pas here. Ne gjithmonë bashkëpunojmë për interesin e shtetit dhe arrijmë shumë në këtë drejtim. Shpresoj që edhe kur të na mbarojnë mandatet, do të jemi shembull i mirë i bashkëpunimit ndërmjet institucioneve në të mirë të qytetarëve dhe që gjatë mandateve tona të arrijmë një perspektivë edhe më të mirë për të gjithë qytetarët tanë”. /FolDrejt/